Patiënten
Patiënten denken
vaker mee
Meedenken over de inrichting van een nieuwe poliklinische apotheek. Of over de ideale manier van videobellen met patiënten. Het patiëntenpanel komt steeds meer op stoom. Wel kan de samenstelling van het panel verbeterd worden.
Tekst: Jasper Enklaar - Foto: Beeldbank Amsterdam UMC
Meer ruimte voor rolstoelen en mindervaliden, een speelplek voor de allerkleinste kinderen. Dankzij inspraak van patiënten zijn deze ideeën meegenomen bij de nieuwbouw van de poliklinische apotheek van locatie AMC. “We wilden graag van patiënten weten welke wensen zij hadden”, vertelt kwaliteitsfunctionaris Esther Sprangers-Pot. Daarom deed ze via het Amsterdam UMC patiëntenpanel een oproep om mensen te werven die wilden meedenken met de verbouwingsplannen. Een Teams-sessie van een uur leverde heel bruikbare suggesties op. “Veel wisten we al, maar we hoorden ook nieuwe dingen: bijvoorbeeld dat mindervaliden meer ruimte nodig hebben om te manoeuvreren.”
Het lijkt zo voor de hand te liggen om bij patiënten - in feite je belangrijkste ‘klanten’ – te toetsen wat hun behoefte is. Toch gebeurt dat pas sinds twee jaar op een structurele manier. Sinds oktober 2021 wordt aan ruim 800 patiënten van het patiëntenpanel regelmatig gevraagd mee te denken over veranderingen en verbeteringen. “We deden dat al op kleinere schaal, met interviews en focusgroepen”, vertelt Julio Klaverweide, stafadviseur Zorgsupport, Strategie en Innovatie. “Afdelingen en diensten benaderden ons regelmatig of wij patiënten hadden die ze konden bevragen. Her en der waren wel lijstjes van patiënten, en afdelingen hadden hun eigen lijstjes. Eigenlijk was iedereen opnieuw het wiel aan het uitvinden.” Zorgsupport voegde daarom tijdelijk een extra vraag toe aan de Patiëntervaringsmonitor (PEM): ‘Zou u vaker met ons mee willen denken in ons patiëntenpanel?’ “Dat was een gouden greep, we hadden binnen no-time een kleine duizend panelleden.”
Handleiding videobellen
De panelleden krijgen regelmatig vraagstukken voorgelegd, vooral onderwerpen die voor een brede groep patiënten relevant zijn. Daarnaast is het mogelijk mensen te werven voor specifiekere onderzoeken. Of een beperkt aantal panelleden te vragen voor een focusgroep over een bepaald onderwerp. “We hebben bijvoorbeeld een co-creatie-sessie gehad, waarbij leden van het patiëntenpanel samen met medewerkers van de afdeling een handleiding hebben gemaakt voor videobellen vanuit de kliniek”, vertelt Klaverweide. “Ook de nieuwe bewegwijzering van Amsterdam UMC is aan het panel voorgelegd. We hebben de oude en de nieuwe borden laten zien en zo getest of het echt een verbetering is.”
M
‘Het panel heeft de bewegwijzering getest’
Amsterdam UMC is één van de eerste ziekenhuizen met een patiëntenpanel. Amsterdam heeft geleerd van de ervaring die al was opgedaan in UMC Utrecht, maar inmiddels krijgt Klaverweide vragen van andere ziekenhuizen. “Steeds meer ziekenhuizen willen met zo’n panel starten, zij benaderen ons nu voor advies.”
Betere afspiegeling
Een aandachtspunt is nog wel de samenstelling van het panel. Het panel zou een goede afspiegeling moeten zijn van de patiënten van Amsterdam UMC. Dat is nog niet gelukt. “In het panel is een aantal groepen nog ondervertegenwoordigd: mensen met een migratieachtergrond, mensen die praktisch geschoold zijn en mensen met lage gezondheidsvaardigheden. Ook de groep van 18 tot 35 jaar blijft achter.” Een aantal trainees van Amsterdam UMC heeft dit geanalyseerd en een aantal verbetersuggesties gedaan. “Een belangrijk advies was dat deze groepen beter reageren op beeld, zoals een filmpje, dan op tekst. We hebben daarom een animatiefilm gemaakt waarin we de verwachtingen en het doel van het patiëntpanel uitleggen. Deze animatiefilm zullen we binnenkort op verschillende kanalen laten zien: op onze website, op de schermen in de poli en op social media.”
Het patiëntenpanel heeft zich de afgelopen periode ook gebogen over de samenwerking tussen Amsterdam UMC en andere ziekenhuizen, de inrichting van MijnDossier en het jaarplan van de Cliëntenraad. Mede naar aanleiding daarvan zijn de telefonische keuzemenu’s van alle poliklinieken hetzelfde geworden. “Elke poli had zijn eigen keuzemenu. Er is nu een keuze gemaakt voor een bepaald menu en zijn de telefonische openingstijden van de poli’s geharmoniseerd”, vertelt Klaverweide. “Er zijn dankzij het panel concrete resultaten behaald. De stem van de patiënt wordt echt serieus genomen.”
Ken je patiënten die geschikt zijn voor het panel? Het liefst uit 1 van de minder vertegenwoordigde groepen. Mail svp: patientenpanel@amsterdamumc.nl •
Patiënten
Patiënten denken
vaker mee
Meedenken over de inrichting van een nieuwe poliklinische apotheek. Of over de ideale manier van videobellen met patiënten. Het patiëntenpanel komt steeds meer op stoom. Wel kan de samenstelling van het panel verbeterd worden.
Tekst: Jasper Enklaar - Foto: Beeldbank Amsterdam UMC
Meer ruimte voor rolstoelen en mindervaliden, een speelplek voor de allerkleinste kinderen. Dankzij inspraak van patiënten zijn deze ideeën meegenomen bij de nieuwbouw van de poliklinische apotheek van locatie AMC. “We wilden graag van patiënten weten welke wensen zij hadden”, vertelt kwaliteitsfunctionaris Esther Sprangers-Pot. Daarom deed ze via het Amsterdam UMC patiëntenpanel een oproep om mensen te werven die wilden meedenken met de verbouwingsplannen. Een Teams-sessie van een uur leverde heel bruikbare suggesties op. “Veel wisten we al, maar we hoorden ook nieuwe dingen: bijvoorbeeld dat mindervaliden meer ruimte nodig hebben om te manoeuvreren.”
Het lijkt zo voor de hand te liggen om bij patiënten - in feite je belangrijkste ‘klanten’ – te toetsen wat hun behoefte is. Toch gebeurt dat pas sinds twee jaar op een structurele manier. Sinds oktober 2021 wordt aan ruim 800 patiënten van het patiëntenpanel regelmatig gevraagd mee te denken over veranderingen en verbeteringen. “We deden dat al op kleinere schaal, met interviews en focusgroepen”, vertelt Julio Klaverweide, stafadviseur Zorgsupport, Strategie en Innovatie. “Afdelingen en diensten benaderden ons regelmatig of wij patiënten hadden die ze konden bevragen. Her en der waren wel lijstjes van patiënten, en afdelingen hadden hun eigen lijstjes. Eigenlijk was iedereen opnieuw het wiel aan het uitvinden.” Zorgsupport voegde daarom tijdelijk een extra vraag toe aan de Patiëntervaringsmonitor (PEM): ‘Zou u vaker met ons mee willen denken in ons patiëntenpanel?’ “Dat was een gouden greep, we hadden binnen no-time een kleine duizend panelleden.”
Handleiding videobellen
De panelleden krijgen regelmatig vraagstukken voorgelegd, vooral onderwerpen die voor een brede groep patiënten relevant zijn. Daarnaast is het mogelijk mensen te werven voor specifiekere onderzoeken. Of een beperkt aantal panelleden te vragen voor een focusgroep over een bepaald onderwerp. “We hebben bijvoorbeeld een co-creatie-sessie gehad, waarbij leden van het patiëntenpanel samen met medewerkers van de afdeling een handleiding hebben gemaakt voor videobellen vanuit de kliniek”, vertelt Klaverweide. “Ook de nieuwe bewegwijzering van Amsterdam UMC is aan het panel voorgelegd. We hebben de oude en de nieuwe borden laten zien en zo getest of het echt een verbetering is.”
M
‘Het panel heeft de bewegwijzering getest’
Amsterdam UMC is één van de eerste ziekenhuizen met een patiëntenpanel. Amsterdam heeft geleerd van de ervaring die al was opgedaan in UMC Utrecht, maar inmiddels krijgt Klaverweide vragen van andere ziekenhuizen. “Steeds meer ziekenhuizen willen met zo’n panel starten, zij benaderen ons nu voor advies.”
Betere afspiegeling
Een aandachtspunt is nog wel de samenstelling van het panel. Het panel zou een goede afspiegeling moeten zijn van de patiënten van Amsterdam UMC. Dat is nog niet gelukt. “In het panel is een aantal groepen nog ondervertegenwoordigd: mensen met een migratieachtergrond, mensen die praktisch geschoold zijn en mensen met lage gezondheidsvaardigheden. Ook de groep van 18 tot 35 jaar blijft achter.” Een aantal trainees van Amsterdam UMC heeft dit geanalyseerd en een aantal verbetersuggesties gedaan. “Een belangrijk advies was dat deze groepen beter reageren op beeld, zoals een filmpje, dan op tekst. We hebben daarom een animatiefilm gemaakt waarin we de verwachtingen en het doel van het patiëntpanel uitleggen. Deze animatiefilm zullen we binnenkort op verschillende kanalen laten zien: op onze website, op de schermen in de poli en op social media.”
Het patiëntenpanel heeft zich de afgelopen periode ook gebogen over de samenwerking tussen Amsterdam UMC en andere ziekenhuizen, de inrichting van MijnDossier en het jaarplan van de Cliëntenraad. Mede naar aanleiding daarvan zijn de telefonische keuzemenu’s van alle poliklinieken hetzelfde geworden. “Elke poli had zijn eigen keuzemenu. Er is nu een keuze gemaakt voor een bepaald menu en zijn de telefonische openingstijden van de poli’s geharmoniseerd”, vertelt Klaverweide. “Er zijn dankzij het panel concrete resultaten behaald. De stem van de patiënt wordt echt serieus genomen.”
Ken je patiënten die geschikt zijn voor het panel? Het liefst uit 1 van de minder vertegenwoordigde groepen. Mail svp: patientenpanel@amsterdamumc.nl •