Breed toepasbaar

Voor de techniekstudenten die aan de studioprojecten meewerken, zijn de praktische problemen in Amsterdam UMC een ideaal oefenterrein. “Het bundelen van de ECG-draden en andere projecten waren niet alleen leerzaam, maar gaven ook voldoening”, vertelt De Waal. “Ik wil met mijn ontwerpen graag iets bijdragen aan de samenleving en dan is een ziekenhuis een perfecte werkplek.” De samenwerking met verpleegkundigen en de technici van het MIO – de directe buren van de VerbeterdeZorgstudio op locatie AMC – vond ze heel inspirerend. “Iedereen heeft zijn eigen kijk en expertise en dat levert mooie ideeën op.” Dat kunnen complexe vragen zijn zoals bij de beademingsmaskers, maar ook hele simpele kwesties. “Zoals het storende lawaai dat de prullenbakken op een verpleegafdeling maakten, waardoor patiënten slechter sliepen”, lacht De Waal. “Dat bleek eenvoudig op te lossen met een geluiddempend rubber.”

Dit soort oplossingen zijn vaak ook toepasbaar op andere verpleegafdelingen. Daarom stimuleert de VerbeterdeZorgstudio het breder verspreiden van zijn innovaties binnen Amsterdam UMC. “Goed voorbeeld doet volgen”, aldus Van Cruijsen-Dougué. “Het is zonde als succesvolle vernieuwingen alleen ten goede komen aan de afdeling waar het bedacht is. Neem het ontwarren van de ECG-draden, dat komt natuurlijk nog meer van pas bij de Hartbewaking, waar ik verpleegkundig hoofd ben.” Karsten onderschrijft dat: “Je wilt dat het balletje verder gaat rollen. Dat lukt de ene keer beter dan de andere.”

Zichtbaarheid vergroten

Om het delen van de vernieuwingen te makkelijker te maken, gaat de studio zijn zichtbaarheid op SharePoint en Tulp intranet vergroten. Een ander idee is het in levenden lijve bij de afdelingen langs gaan om ter plekke diverse vondsten te demonstreren. “Verpleegkundigen zijn heel sterk van ‘zien is geloven’”, weet Karsten. “Zo’n bezoek kan collega’s uitnodigen om zelf met een probleem bij de studio aan te kloppen. Of één van onze oplossingen concreet toe te passen op de eigen werkplek.” •

Zelf een idee voor verbetering? Mail: verbeterdezorgstudio@amsterdamumc.nl

Eenvoudige oplossing Studenten van diverse technische opleidingen, zowel hbo als universitair, spelen een belangrijke rol in het proces van brainstormen, ontwerpen en prototypes testen. Zo was stagiair Lucienne de Waal nauw betrokken bij het project van de loshangende ECG-draden. “Ik zag meteen het belang ervan in. Dat gehannes met die draden is normaal al best irritant. Maar als je in een noodsituatie een ECG wilt maken, heb je een serieus probleem.” De Waal sloeg meteen aan het digitaal ontwerpen en al snel rolde er een eerste prototype uit de 3D -printer.” Verpleegkundige Karsten was eerst wat sceptisch over de ‘wel hele eenvoudige oplossing’ van de student. Zelf had hij eerder gedacht aan een systeem zoals bij een stofzuiger, waar de slang automatisch oprolt. “Maar toen we Luciennes blokje gingen uitproberen, bleek het heel goed te werken. Ook mijn collega’s waren enthousiast.” Ondanks deze resultaten weet nog niet iedereen de VerbeterdeZorgstudio te vinden, zegt Van Cruijsen- Douqué. “Onze naamsbekendheid kan beter en we merken ook dat verpleegkundigen heel druk zijn met hun dagelijkse werk. Daardoor komen ze niet snel toe aan het nadenken over verbeteringen. Begrijpelijk maar ook jammer, want onze innovaties kunnen die hoge werkdruk juist verminderen.” Karsten, die voor een dag in de week coördinator is geworden bij de studio, herkent dit beeld: “Veel verpleegkundigen denken ‘We doen dit altijd zo, ik heb er niet bij stil gestaan dat het beter kan’. En wanneer er een probleem is, wordt dat vaak provisorisch met een plakbandje opgelost. Ik zie wel dat hier langzaam verandering in komt. Ook tijdens de opleiding is er aandacht voor.”

ECG-draden die in de war raken, beademingsmaskers die te los zitten en lawaai makende prullenbakken. Allemaal praktische problemen van verpleegkundigen waarvoor in de VerbeterdeZorgstudio handige oplossingen zijn bedacht. “Je wilt graag dat zoveel mogelijk collega’s ervan profiteren.”

Tekst: Jeroen van den Nieuwenhuizen - Foto: Shutterstock

“Ik kwam op mijn idee omdat de VerbeterdeZorgstudio mij en mijn collega’s op een verpleegkundig symposium uitdaagde om met een praktisch probleem te komen”, vertelt Daniel Karsten, senior verpleegkundige Plastische chirurgie. “‘Waar stoor je je aan in je dagelijks werk, wat moet beter kunnen?’, was de vraag. Ik moest al snel denken aan de draden van het ECG-apparaat die vaak irritant in de war komen. Dat kost onnodig tijd en de stickertjes die eraan vastzitten om op het lichaam van de patiënt te plakken, gaan daardoor ook sneller los. Op het symposium deden we een brainstorm en kort daarna diende ik het idee in als project bij de studio.”

Creatieve zoektocht

Met klinkend resultaat. Samen met collega-verpleeg-kundige Dion Smit en met hulp van diverse hbo-studenten van technische opleidingen werd na een creatieve zoektocht de oplossing voor de dradenchaos gevonden: een handzaam kunststof blokje dat een groep ECG-draden bij elkaar houdt en ook heel simpel ontkoppelt. Dat gaat op de werkvloer veel kostbare tijd en gedoe schelen. “Dit is precies de kracht van de VerbeterdeZorgstudio”, stelt Carolien van Cruijsen-Douqué, ambassadeur van de studio. “Wij zoeken in Amsterdam UMC verpleegkundigen die een knelpunt uit de dagelijkse praktijk willen aandragen. Daarna werken de indiener in samenwerking met techniekstudenten en onze medische innovatie afdeling (MIO) stap voor stap toe naar een oplossing die beter, sneller of veiliger is. Zodat er in de werksituatie zichtbaar verbetering plaatsvindt en de werkdruk wordt verlicht.”

Deze formule heeft in het driejarig bestaan van de VerbeterdeZorgstudio een reeks innovaties opgeleverd. Zoals het ombouwen van de beademingsmaskers op de kinder-IC, die te vaak van het gezicht van de patiëntjes afzakten. Dat was onprettig voor het kind en kostte de verpleegkundigen veel controletijd. Door een slimme aanpassing blijven de maskers inmiddels veel beter zitten. Een ander bekende uitvinding is de zogeheten Julie-paal, vernoemd naar de verpleegkundige die het project startte. Zij stoorde zich aan het steeds overhangen van infuuszakken naar een nieuwe infuuspaal. Door het ontwerpen van een vast onderstel waarin elk type paal kan worden bevestigd, heeft Julie Erber haar collega’s een hoop werk bespaard. 

I