reportage
De vele gezichten
van Radiologie
De afdeling Radiologie en Nucleaire geneeskunde is met 804 medewerkers de grootste afdeling van Amsterdam UMC en zit verspreid over verschillende afdelingen op beide locaties. De tien medische secties tellen vele superspecialisaties. “Ons werk is enorm divers.”
Tekst: Eva Cornet - Foto’s: Sake Rijpkema
Het is druk op de Spoedeisende Hulp (SEH). Achter het raam bij de traumakamers staat een team klaar, onder wie twee laboranten en een radioloog samen met de arts in opleiding tot specialist (AIOS). Een Intensive Care-patiënt wordt binnengebracht: er moet met spoed beeldvorming gemaakt worden van de hersenen. Laborant Pablo Huijgen zet de verrijdbare CT-scanner in de juiste positie. Iedereen verlaat de ruimte en wacht tot de scan klaar is. Samen met radioloog Maeke Scheerder bekijkt het team de beelden. Het ziet er niet goed uit. Tijdens de snelle beoordeling van de beelden en het doorgeven van de uitslag wordt inmiddels de patiënt alweer overgeplaatst naar een bed. Intussen gaat bij iedereen de pieper af. Zonder te kijken weten ze: dat is een vooraankondiging van een patiënt met verdenking op een herseninfarct die over ongeveer tien minuten aankomt. Binnen no time staat er in de naastgelegen CT kamer - met de FORCE, een high end CT-scanner waarmee nóg meer state of the art beelden gemaakt worden - ook een team klaar. “Time is brain, elke seconde telt”, vertelt Huijgen.
Overweldigend gezicht
Het werk op de Acute Radiologie is hectisch en afwisselend. Omdat Amsterdam UMC de grootste en meest gespecialiseerde SEH in de regio heeft, worden de meest ernstig zieke patiënten hier binnengebracht. Dat betekent ook dat er een meerkoppig team rondom de brancard of het bed staat. Zoals vandaag bij een acute hersenhulp melding: een neuroloog, AIOS neurologie, een neurologie verpleegkundige, een SEH-verpleegkundige, een onderzoeker, een radioloog en laborant en ook soms nog een coassistent. Scheerder: “Dat kan overweldigend overkomen op de patiënt. We vinden patiëntbeleving heel belangrijk. We werken daarom hard aan de verbetering daarvan. Zo hebben we ooit een VR-opname vanaf het hoofd van een dummy-patiënt gemaakt. Zodat we vanuit dat perspectief konden zien wat de patiënt allemaal ziet en hoort. Zo intens. Daarom proberen we echt met het minimum aantal collega’s aan het bed te staan. Ook hebben we stickers met onze rol en naam, die we opplakken voor goede efficiënte communicatie en samenwerking.”
Zowel Scheerder als Huijgen vinden de Acute Radiologie een boeiende superspecialisatie met veel dynamiek en verantwoordelijkheden. “Je werkt echt samen als team met de andere collega’s op de SEH en wij van de Radiologie hebben hierin een belangrijke rol.”
‘Wat willen we zelf?’
Van de SEH in de kelder tot C1, G1, F2 en nog meer: de afdeling Radiologie & Nucleaire Geneeskunde zit op een reeks plaatsen op locatie AMC. Op locatie VUmc is de afdeling voornamelijk geconcentreerd in het Imaging Center, maar ook nog aanwezig op 1F, 1A, 1D en 3B. Met 804 medewerkers is het de grootste afdeling van Amsterdam UMC. Toch bungelde de afdeling er bij de lateralisatie een beetje achteraan. “Bij elke wave zijn we betrokken geweest, omdat ons vakgebied met bijna alle specialismen samenwerkt”, vertelt Robert Hemke, interim-afdelingshoofd. Hij deelt deze taak met collega Ralf Sprengers-Dekkers. “Steeds weer het hele circus opnieuw. Nu zijn de waves zo goed als klaar en kunnen we eindelijk ons eigen meerjarenplan maken en uitvoeren. ‘Wat willen wij zelf?’ En dat is hard nodig, want we moeten hard ons best doen om het werk voor laboranten zo aantrekkelijk mogelijk te maken.”
‘Steeds weer het hele circus opnieuw’
De afdeling heeft 18 fte onvervuld aan laboranten. Sprengers-Dekkers: “Ons werk op de verschillende locaties is anders geworden, maar de laboranten zijn niet meeverhuisd. Daarom is voor een deel het werk drastisch veranderd. Dat kan positief of negatief uitpakken. Daarbij komt dat het wonen en werken in Amsterdam duur is. Ook is de parkeerkwestie bij locatie VUMC echt een issue voor deze beroepsgroep. In ons plan gaan we ons voor een groot deel focussen op verbinding en werkplezier. We willen dat iedereen op de plek zit waar ze het beste tot hun recht komen. ”De kern van onze afdelingsvisie is: ‘Minimaal invasief, maximaal innovatief’.
Doolhof van bloedvaten
We zijn inmiddels bij Interventieradiologie. Dit superspecialisme wordt – in tegenstelling tot wat veel mensen denken - volledig door de afdeling Radiologie & Nucleaire geneeskunde gerund. De radiologen doen met minimaal invasief werk (zo weinig mogelijk het lichaam binnengaan, red) ingrepen bij patiënten. Bijvoorbeeld om een bloedprop uit de hersenen te verwijderen. Of een zogenaamde coil – een soort opgerold ijzerdraadje – in een aneurysma te plaatsen of om een bloeding te stoppen. In de interventiekamer staan twee radiologen samen een ingewikkelde ingreep te doen. Het hele team staat met loodschorten om te werken. Eerst moeten ze in een doolhof van bloedvaten het aneurysma vinden. Zodra de coil op z’n plek zit verlaten ze weer de kamer zodat de laatste scan gemaakt kan worden. Samen kijken ze naar de beelden: het ziet er goed uit. De ingreep is geslaagd en de patiënt kan terug naar de verkoever.
Intussen wordt bij Nucleaire geneeskunde een patiënt in de gammacamera geschoven. Deze sectie hoort ook bij Radiologie. Nucleair geneeskundige Judit Adam en laborant en praktijkopleider Valerie Klappe begeleiden samen de patiënt. Hier worden scans gemaakt met behulp van radioactieve stoffen. Ook kunnen patiënten in een speciaal met lood geïsoleerde kamer door het team van de Nucleaire geneeskunde met radioactieve stoffen worden behandeld. Klappe is bezig om de detector zo dicht mogelijk bij de borst van de patiënt te krijgen. In de 21 jaar dat zij op deze afdeling werkt, is er geen dag hetzelfde. “We werken hier heel zelfstandig en rouleren tussen de verschillende scanners en het zogeheten hotlab. Daarnaast hebben de laboranten extra taken, zoals kwaliteitszorg, scanprotocollen, JCI, planning, patiëntenvoorlichting en onderwijs. Dat zorgt ervoor dat er veel afwisseling in het werk is.”
Interdisciplinair samenwerken
Binnen de sectie Nucleaire geneeskunde wordt van oudsher nauw samengewerkt met laboranten, radiochemie, apothekers en fysici. “Interdisciplinair samenwerken is heel natuurlijk voor ons” vertelt Adam. “Als onderzoekers zijn we samen voortdurend op zoek naar de beste manier om ziektes af te beelden en te behandelen. Onze supersnelle total-body PET/CT scanner speelt hierin een belangrijke rol. Adam: “Net als op de SEH staat patiëntbeleving bij ons hoog op de agenda. Daarom laat ik studenten zelf in de scanners liggen en ervaren wat de patiënt meemaakt. Wij hebben zelf ook een VR-minidocumentaire gemaakt om bewustwording te creëren voor scanxiety (angst voor een scan, red.). Die gebruiken we in het onderwijs.”
‘Patiëntbeleving staat hoog op de agenda’
De afdeling is druk bezig met toekomstige thema’s. “Artificial intelligence is bijvoorbeeld niet meer weg te denken”, vertelt Hemke. “Maar hoe gaan we dit een structurele rol geven binnen onze afdeling en ons werk? Voor een actueel onderwerp als duurzaamheid is aandacht via het verminderen van milieubelasting. Bijvoorbeeld door minder gebruik van contrastmiddelen.” •
De vele gezichten
van Radiologie
Reportage
De afdeling is druk bezig met toekomstige thema’s. “Artificial intelligence is bijvoorbeeld niet meer weg te denken”, vertelt Hemke. “Maar hoe gaan we dit een structurele rol geven binnen onze afdeling en ons werk? Voor een actueel onderwerp als duurzaamheid is aandacht via het verminderen van milieubelasting. Bijvoorbeeld door minder gebruik van contrastmiddelen.” •
De afdeling Radiologie en Nucleaire geneeskunde is met 804 medewerkers de grootste afdeling van Amsterdam UMC en zit verspreid over verschillende afdelingen op beide locaties. De tien medische secties tellen vele superspecialisaties. “Ons werk is enorm divers.”
Tekst: Eva Cornet - Foto’s: Sake Rijpkema
Het is druk op de Spoedeisende Hulp (SEH). Achter het raam bij de traumakamers staat een team klaar, onder wie twee laboranten en een radioloog samen met de arts in opleiding tot specialist (AIOS). Een Intensive Care-patiënt wordt binnengebracht: er moet met spoed beeldvorming gemaakt worden van de hersenen. Laborant Pablo Huijgen zet de verrijdbare CT-scanner in de juiste positie. Iedereen verlaat de ruimte en wacht tot de scan klaar is. Samen met radioloog Maeke Scheerder bekijkt het team de beelden. Het ziet er niet goed uit. Tijdens de snelle beoordeling van de beelden en het doorgeven van de uitslag wordt inmiddels de patiënt alweer overgeplaatst naar een bed. Intussen gaat bij iedereen de pieper af. Zonder te kijken weten ze: dat is een vooraankondiging van een patiënt met verdenking op een herseninfarct die over ongeveer tien minuten aankomt. Binnen no time staat er in de naastgelegen CT kamer - met de FORCE, een high end CT-scanner waarmee nóg meer state of the art beelden gemaakt worden - ook een team klaar. “Time is brain, elke seconde telt”, vertelt Huijgen.
Overweldigend gezicht
Het werk op de Acute Radiologie is hectisch en afwisselend. Omdat Amsterdam UMC de grootste en meest gespecialiseerde SEH in de regio heeft, worden de meest ernstig zieke patiënten hier binnengebracht. Dat betekent ook dat er een meerkoppig team rondom de brancard of het bed staat. Zoals vandaag bij een acute hersenhulp melding: een neuroloog, AIOS neurologie, een neurologie verpleegkundige, een SEH-verpleegkundige, een onderzoeker, een radioloog en laborant en ook soms nog een coassistent. Scheerder: “Dat kan overweldigend overkomen op de patiënt. We vinden patiëntbeleving heel belangrijk. We werken daarom hard aan de verbetering daarvan. Zo hebben we ooit een VR-opname vanaf het hoofd van een dummy-patiënt gemaakt. Zodat we vanuit dat perspectief konden zien wat de patiënt allemaal ziet en hoort. Zo intens. Daarom proberen we echt met het minimum aantal collega’s aan het bed te staan. Ook hebben we stickers met onze rol en naam, die we opplakken voor goede efficiënte communicatie en samenwerking.”
Zowel Scheerder als Huijgen vinden de Acute Radiologie een boeiende superspecialisatie met veel dynamiek en verantwoordelijkheden. “Je werkt echt samen als team met de andere collega’s op de SEH en wij van de Radiologie hebben hierin een belangrijke rol.”
‘Wat willen we zelf?’
Van de SEH in de kelder tot C1, G1, F2 en nog meer: de afdeling Radiologie & Nucleaire Geneeskunde zit op een reeks plaatsen op locatie AMC. Op locatie VUmc is de afdeling voornamelijk geconcentreerd in het Imaging Center, maar ook nog aanwezig op 1F, 1A, 1D en 3B. Met 804 medewerkers is het de grootste afdeling van Amsterdam UMC. Toch bungelde de afdeling er bij de lateralisatie een beetje achteraan. “Bij elke wave zijn we betrokken geweest, omdat ons vakgebied met bijna alle specialismen samenwerkt”, vertelt Robert Hemke, interim-afdelingshoofd. Hij deelt deze taak met collega Ralf Sprengers-Dekkers. “Steeds weer het hele circus opnieuw. Nu zijn de waves zo goed als klaar en kunnen we eindelijk ons eigen meerjarenplan maken en uitvoeren. ‘Wat willen wij zelf?’ En dat is hard nodig, want we moeten hard ons best doen om het werk voor laboranten zo aantrekkelijk mogelijk te maken.”
‘Steeds weer het hele circus opnieuw’
De afdeling heeft 18 fte onvervuld aan laboranten. Sprengers-Dekkers: “Ons werk op de verschillende locaties is anders geworden, maar de laboranten zijn niet meeverhuisd. Daarom is voor een deel het werk drastisch veranderd. Dat kan positief of negatief uitpakken. Daarbij komt dat het wonen en werken in Amsterdam duur is. Ook is de parkeerkwestie bij locatie VUMC echt een issue voor deze beroepsgroep. In ons plan gaan we ons voor een groot deel focussen op verbinding en werkplezier. We willen dat iedereen op de plek zit waar ze het beste tot hun recht komen. ”De kern van onze afdelingsvisie is: ‘Minimaal invasief, maximaal innovatief’.
Doolhof van bloedvaten
We zijn inmiddels bij Interventieradiologie. Dit superspecialisme wordt – in tegenstelling tot wat veel mensen denken - volledig door de afdeling Radiologie & Nucleaire geneeskunde gerund. De radiologen doen met minimaal invasief werk (zo weinig mogelijk het lichaam binnengaan, red) ingrepen bij patiënten. Bijvoorbeeld om een bloedprop uit de hersenen te verwijderen. Of een zogenaamde coil – een soort opgerold ijzerdraadje – in een aneurysma te plaatsen of om een bloeding te stoppen. In de interventiekamer staan twee radiologen samen een ingewikkelde ingreep te doen. Het hele team staat met loodschorten om te werken. Eerst moeten ze in een doolhof van bloedvaten het aneurysma vinden. Zodra de coil op z’n plek zit verlaten ze weer de kamer zodat de laatste scan gemaakt kan worden. Samen kijken ze naar de beelden: het ziet er goed uit. De ingreep is geslaagd en de patiënt kan terug naar de verkoever.
Intussen wordt bij Nucleaire geneeskunde een patiënt in de gammacamera geschoven. Deze sectie hoort ook bij Radiologie. Nucleair geneeskundige Judit Adam en laborant en praktijkopleider Valerie Klappe begeleiden samen de patiënt. Hier worden scans gemaakt met behulp van radioactieve stoffen. Ook kunnen patiënten in een speciaal met lood geïsoleerde kamer door het team van de Nucleaire geneeskunde met radioactieve stoffen worden behandeld. Klappe is bezig om de detector zo dicht mogelijk bij de borst van de patiënt te krijgen. In de 21 jaar dat zij op deze afdeling werkt, is er geen dag hetzelfde. “We werken hier heel zelfstandig en rouleren tussen de verschillende scanners en het zogeheten hotlab. Daarnaast hebben de laboranten extra taken, zoals kwaliteitszorg, scanprotocollen, JCI, planning, patiëntenvoorlichting en onderwijs. Dat zorgt ervoor dat er veel afwisseling in het werk is.”
Interdisciplinair samenwerken
Binnen de sectie Nucleaire geneeskunde wordt van oudsher nauw samengewerkt met laboranten, radiochemie, apothekers en fysici. “Interdisciplinair samenwerken is heel natuurlijk voor ons” vertelt Adam. “Als onderzoekers zijn we samen voortdurend op zoek naar de beste manier om ziektes af te beelden en te behandelen. Onze supersnelle total-body PET/CT scanner speelt hierin een belangrijke rol. Adam: “Net als op de SEH staat patiëntbeleving bij ons hoog op de agenda. Daarom laat ik studenten zelf in de scanners liggen en ervaren wat de patiënt meemaakt. Wij hebben zelf ook een VR-minidocumentaire gemaakt om bewustwording te creëren voor scanxiety (angst voor een scan, red.). Die gebruiken we in het onderwijs.”
‘Patiëntbeleving staat hoog op de agenda’
