zorg
Poli voor vrouwelijke medewerkers
Vrouwspecifieke aandoeningen, zoals menstruatie- of overgangsklachten, bezorgen vrouwen veel last en kunnen zorgen voor ziekteverzuim. Amsterdam UMC komt met een uniek initiatief: een speciale poli waar vrouwelijke medewerkers gratis terecht kunnen met hun vragen en klachten.
Tekst: Jasper Enklaar - Foto: Martijn Gijsbertsen
Nadat Petra van der Sluis-van den Berg het bericht op Tulpintranet had gelezen over de speciale poli voor vrouwelijke medewerkers, meldde ze zich direct aan. “De stap om naar de huisarts te gaan, vind ik groot. Ik ben bang dan niet serieus genomen te worden. Dan is het fijn als je vrijblijvend naar iemand toe kan met meer kennis en ervaring op het gebied van deze aandoeningen. Ik vind het een heel mooi initiatief.” De ICT-medewerker van de afdeling Radiologie en Nucleaire Geneeskunde worstelt op dit moment met een aantal vragen. “Ik word dit jaar 50, dus ik heb de leeftijd. Maar hebben mijn klachten te maken met de overgang, hoort dit er allemaal bij? Het is makkelijker om met die vragen naar een poli op je werk te gaan dan naar de huisarts.”
Maatschappelijke kosten
Zo’n laagdrempelige poli is precies de bedoeling van gynaecoloog en initiatiefnemer Judith Huirne. “Al sinds 2007 zet ik me in voor de verbetering van de aanpak van vrouwspecifieke aandoeningen. Die hebben een grote impact op de kwaliteit van leven: meiden kunnen niet naar school, vrouwen kunnen niet naar hun werk. Het beïnvloedt het dagelijks functioneren, maar ook je carrièrekansen. De maatschappelijke gevolgen zijn groot. Net als de kosten.” Huirne heeft in kaart gebracht dat de drie meest voorkomende type aandoeningen (cyclusstoornissen, hormoongerelateerde klachten en problemen met de bekkenbodem) de samenleving jaarlijks zeven miljard euro kosten.” Als je daar een deel van bespaart, kun je dat steken in onderzoek naar de ontwikkeling van effectieve behandelingen. Dan voorkom je dat mensen onnodig thuis zitten.”
In januari start de poli onder leiding van gynaecoloog Felicia Yarde. Huirne benadrukt dat ze niet op de stoel van de huisarts wil gaan zitten. “Het doel van het spreekuur is zowel de medewerker als de huisarts te ondersteunen. Daarom zijn er verschillende bijeenkomsten gepland met huisartsen en met medewerkers om te bekijken hoe we dit zo goed mogelijk kunnen doen. Welke informatie is nodig om samen een besluit te nemen: is verder onderzoek of behandeling nodig?”
N
‘Schaamte en taboe spelen een rol’
Schaamte en taboe
Volgens het CBS komt tien procent van het kortdurende ziekteverzuim door cyclusgerelateerde klachten. In Amsterdam UMC ligt het ziekteverzuim bij vrouwen op 7,1 procent en bij mannen op 4,1 procent. “Niet alles komt door vrouwspecifieke aandoeningen”, zegt Huirne, “Maar een belangrijk deel heeft wel te maken met overgangsklachten en cyclusstoornissen.”
De gebruikelijke aanpak was jarenlang vooral gericht op symptoombestrijding en weinig op onderliggende oorzaken en gerichte behandelingen. Een menstruatieverlof, waarvoor de FNV pleit en zoals dat in Spanje al is ingevoerd, vindt Huirne nu echter geen goed idee. “Het is een pleister op de verkeerde wond. Je accepteert dat mensen thuis gaan zitten lijden, in plaats van dat ze hulp gaan zoeken, zodat je het probleem oplost.”
Want oplossingen zijn er wel degelijk. Toch duurt het volgens Huirne zeven tot acht jaar voordat de juiste diagnose is gesteld. “In die periode hebben vrouwen gemiddeld vijf tot zes verschillende zorgverleners bezocht. Schaamte en taboe spelen daarbij een rol, net als de drempel om hulp te zoeken.”
Amsterdam UMC is inmiddels een last resort-centrum voor complexe gynaecologische aandoeningen. Verwijzingen komen uit het hele land. Huirne: “Ik dacht: als wij nu zelf als goed werkgever voor onze eigen medewerkers die drempel verlagen. Door een gratis spreekuur aan te bieden waarbij we samen gaan kijken of er sprake is van een gynaecologisch probleem. Wat is normaal, wat is niet normaal? We kunnen bijvoorbeeld adenomyose of endometriose [beiden aandoeningen bij de baarmoeder, red] eenvoudig herkennen en daarmee de lange tijd tot diagnose verkorten. Als we ook in staat zijn daarmee het ziekteverzuim een klein beetje te verlagen, dan verklein je de werkdruk bij anderen. Zo draagt het ook bij aan de bevordering van de vitaliteit van andere medewerkers.”
Petra van der Sluis-Van den Berg
Gerustgesteld
Het komt regelmatig voor dat de gynaecologen in de wandelgangen van Amsterdam UMC worden aangesproken door vrouwelijk collega’s met een vraag. “Dat zijn degenen die ons weten te vinden”, zegt Huirne. “Nu kunnen we dit aanbieden voor alle andere medewerkers die ook met vragen zitten.” Dat deed verpleegkundige Inga Burke, die vermoedde dat ze overgangsklachten had. “Maar ja, ook al ben je verpleegkundige, als het jezelf overkomt is het toch anders. Dan is het fijn als medewerker om laagdrempelig contact te hebben met een gynaecoloog. Ik weet zeker dat er meer vrouwen zijn die rondlopen met klachten en vragen die ze niet durven te stellen.” Burke kreeg een aantal adviezen, waarmee ze beter voorbereid het gesprek met de huisarts kon aangaan over eventuele behandelopties. “Dat heeft me heel erg gerustgesteld.”
Het vrouwenspreekuur is een kwestie van goed werkgeverschap, vindt directeur HR Yolande van der Linden. Daarom is via het budget ‘werkdrukverlagende maatregelen’ ruim een half miljoen euro vrijgemaakt voor een pilot van twee jaar en het onderzoeken van de effecten. “Het welzijn van onze eigen mensen hebben we hoog in het vaandel staan”, stelt Van der Linden. “We zien dat mensen meer uitvallen dan vijf jaar geleden. Medewerkers hebben het drukker op het werk, maar ook thuis wordt veel geëist. De ruime meerderheid van onze populatie is vrouw. Het is helemaal niet zo gek dat je af en toe last kunt hebben van dingen die te maken hebben met je vrouw zijn.”
‘Superfijn dat we er voor elkaar kunnen zijn’
‘Het hoort erbij’
Vanaf januari kunnen alle vrouwelijke medewerkers van Amsterdam UMC met vrouwspecifieke klachten terecht bij het gratis spreekuur. Het belangrijkste doel is om het welzijn van medewerkers te ondersteunen. Tegelijk is er het werkgeversbelang om het ziekteverzuim omlaag te krijgen en mensen aan het werk te houden. “Daar is op zich niks mis mee”, zegt Van der Linden. “Mensen die uitvallen leggen een enorme druk op andere medewerkers. Dus het gaat ook over het welzijn van anderen. Maar de bedoelingen zijn wel nobeler dan alleen maar mensen snel weer aan het werk hebben.”
Verpleegkundig hoofd Gwenda Veenboer ziet in haar team regelmatig dat vrouwen te lang doorlopen met klachten. “Ze denken, het hoort erbij, want ik ben vrouw. Maar het is zonde als zij rondlopen met klachten die goed verholpen kunnen worden. Die leiden soms tot verzuim, wat niet nodig is. Dus het is goed dat we met zo’n poli die vrouwen op weg helpen.” •
zorg
Poli voor vrouwelijke medewerkers
Vrouwspecifieke aandoeningen, zoals menstruatie- of overgangsklachten, bezorgen vrouwen veel last en kunnen zorgen voor ziekteverzuim. Amsterdam UMC komt met een uniek initiatief: een speciale poli waar vrouwelijke medewerkers gratis terecht kunnen met hun vragen en klachten.
Tekst: Jasper Enklaar - Foto: Martijn Gijsbertsen
Nadat Petra van der Sluis-van den Berg het bericht op Tulpintranet had gelezen over de speciale poli voor vrouwelijke medewerkers, meldde ze zich direct aan. “De stap om naar de huisarts te gaan, vind ik groot. Ik ben bang dan niet serieus genomen te worden. Dan is het fijn als je vrijblijvend naar iemand toe kan met meer kennis en ervaring op het gebied van deze aandoeningen. Ik vind het een heel mooi initiatief.” De ICT-medewerker van de afdeling Radiologie en Nucleaire Geneeskunde worstelt op dit moment met een aantal vragen. “Ik word dit jaar 50, dus ik heb de leeftijd. Maar hebben mijn klachten te maken met de overgang, hoort dit er allemaal bij? Het is makkelijker om met die vragen naar een poli op je werk te gaan dan naar de huisarts.”
Maatschappelijke kosten
Zo’n laagdrempelige poli is precies de bedoeling van gynaecoloog en initiatiefnemer Judith Huirne. “Al sinds 2007 zet ik me in voor de verbetering van de aanpak van vrouwspecifieke aandoeningen. Die hebben een grote impact op de kwaliteit van leven: meiden kunnen niet naar school, vrouwen kunnen niet naar hun werk. Het beïnvloedt het dagelijks functioneren, maar ook je carrièrekansen. De maatschappelijke gevolgen zijn groot. Net als de kosten.” Huirne heeft in kaart gebracht dat de drie meest voorkomende type aandoeningen (cyclusstoornissen, hormoongerelateerde klachten en problemen met de bekkenbodem) de samenleving jaarlijks zeven miljard euro kosten.” Als je daar een deel van bespaart, kun je dat steken in onderzoek naar de ontwikkeling van effectieve behandelingen. Dan voorkom je dat mensen onnodig thuis zitten.”
In januari start de poli onder leiding van gynaecoloog Felicia Yarde. Huirne benadrukt dat ze niet op de stoel van de huisarts wil gaan zitten. “Het doel van het spreekuur is zowel de medewerker als de huisarts te ondersteunen. Daarom zijn er verschillende bijeenkomsten gepland met huisartsen en met medewerkers om te bekijken hoe we dit zo goed mogelijk kunnen doen. Welke informatie is nodig om samen een besluit te nemen: is verder onderzoek of behandeling nodig?”
N
Schaamte en taboe
Volgens het CBS komt tien procent van het kortdurende ziekteverzuim door cyclusgerelateerde klachten. In Amsterdam UMC ligt het ziekteverzuim bij vrouwen op 7,1 procent en bij mannen op 4,1 procent. “Niet alles komt door vrouwspecifieke aandoeningen”, zegt Huirne, “Maar een belangrijk deel heeft wel te maken met overgangsklachten en cyclusstoornissen.”
De gebruikelijke aanpak was jarenlang vooral gericht op symptoombestrijding en weinig op onderliggende oorzaken en gerichte behandelingen. Een menstruatieverlof, waarvoor de FNV pleit en zoals dat in Spanje al is ingevoerd, vindt Huirne nu echter geen goed idee. “Het is een pleister op de verkeerde wond. Je accepteert dat mensen thuis gaan zitten lijden, in plaats van dat ze hulp gaan zoeken, zodat je het probleem oplost.”
Want oplossingen zijn er wel degelijk. Toch duurt het volgens Huirne zeven tot acht jaar voordat de juiste diagnose is gesteld. “In die periode hebben vrouwen gemiddeld vijf tot zes verschillende zorgverleners bezocht. Schaamte en taboe spelen daarbij een rol, net als de drempel om hulp te zoeken.”
Amsterdam UMC is inmiddels een last resort-centrum voor complexe gynaecologische aandoeningen. Verwijzingen komen uit het hele land. Huirne: “Ik dacht: als wij nu zelf als goed werkgever voor onze eigen medewerkers die drempel verlagen. Door een gratis spreekuur aan te bieden waarbij we samen gaan kijken of er sprake is van een gynaecologisch probleem. Wat is normaal, wat is niet normaal? We kunnen bijvoorbeeld adenomyose of endometriose [beiden aandoeningen bij de baarmoeder, red] eenvoudig herkennen en daarmee de lange tijd tot diagnose verkorten. Als we ook in staat zijn daarmee het ziekteverzuim een klein beetje te verlagen, dan verklein je de werkdruk bij anderen. Zo draagt het ook bij aan de bevordering van de vitaliteit van andere medewerkers.”
‘Schaamte en taboe spelen een rol’
Petra van der Sluis-Van den Berg
Gerustgesteld
Het komt regelmatig voor dat de gynaecologen in de wandelgangen van Amsterdam UMC worden aangesproken door vrouwelijk collega’s met een vraag. “Dat zijn degenen die ons weten te vinden”, zegt Huirne. “Nu kunnen we dit aanbieden voor alle andere medewerkers die ook met vragen zitten.” Dat deed verpleegkundige Inga Burke, die vermoedde dat ze overgangsklachten had. “Maar ja, ook al ben je verpleegkundige, als het jezelf overkomt is het toch anders. Dan is het fijn als medewerker om laagdrempelig contact te hebben met een gynaecoloog. Ik weet zeker dat er meer vrouwen zijn die rondlopen met klachten en vragen die ze niet durven te stellen.” Burke kreeg een aantal adviezen, waarmee ze beter voorbereid het gesprek met de huisarts kon aangaan over eventuele behandelopties. “Dat heeft me heel erg gerustgesteld.”
Het vrouwenspreekuur is een kwestie van goed werkgeverschap, vindt directeur HR Yolande van der Linden. Daarom is via het budget ‘werkdrukverlagende maatregelen’ ruim een half miljoen euro vrijgemaakt voor een pilot van twee jaar en het onderzoeken van de effecten. “Het welzijn van onze eigen mensen hebben we hoog in het vaandel staan”, stelt Van der Linden. “We zien dat mensen meer uitvallen dan vijf jaar geleden. Medewerkers hebben het drukker op het werk, maar ook thuis wordt veel geëist. De ruime meerderheid van onze populatie is vrouw. Het is helemaal niet zo gek dat je af en toe last kunt hebben van dingen die te maken hebben met je vrouw zijn.”
‘Het hoort erbij’
Vanaf januari kunnen alle vrouwelijke medewerkers van Amsterdam UMC met vrouwspecifieke klachten terecht bij het gratis spreekuur. Het belangrijkste doel is om het welzijn van medewerkers te ondersteunen. Tegelijk is er het werkgeversbelang om het ziekteverzuim omlaag te krijgen en mensen aan het werk te houden. “Daar is op zich niks mis mee”, zegt Van der Linden. “Mensen die uitvallen leggen een enorme druk op andere medewerkers. Dus het gaat ook over het welzijn van anderen. Maar de bedoelingen zijn wel nobeler dan alleen maar mensen snel weer aan het werk hebben.”
Verpleegkundig hoofd Gwenda Veenboer ziet in haar team regelmatig dat vrouwen te lang doorlopen met klachten. “Ze denken, het hoort erbij, want ik ben vrouw. Maar het is zonde als zij rondlopen met klachten die goed verholpen kunnen worden. Die leiden soms tot verzuim, wat niet nodig is. Dus het is goed dat we met zo’n poli die vrouwen op weg helpen.” •
‘Superfijn dat we er voor elkaar kunnen zijn’