Het is de droom van datagedreven werken in de zorg: gegevens van patiënten zo systematisch verzamelen dat ze bruikbaar worden voor verbeteringen in de zorg, de kwaliteit en onderzoek. Precies dat gebeurt in het programma ‘Follow Me’: “Het werpt vruchten af op diverse fronten.”

Tekst: Stijn Dunk - Foto: Martijn Gijsbertsen

“Onlangs had ik een consult waarin ouders zich zorgen maakten over hun zoontje met ADHD. Zij zagen dat los van zijn hartaandoening. Ik kon ze vertellen dat dit aan elkaar verbonden kan zijn. Dat was echt een eyeopener voor hen. Sinds we werken volgens de uitgangspunten van het Follow Me programma, signaleren en communiceren we dit soort bredere verbanden vaker. Zo heb ik dankzij de samenwerking met revalidatiegeneeskunde ook meer oog gekregen voor een verschijnsel als sportangst bij kinderen die op jonge leeftijd een hartoperatie hebben ondergaan. Het kind en zijn ouders zijn dan zichtbaar opgelucht wanneer je ze geruststelt dat sporten juist heel goed is.”

Vast recept

Kindercardioloog Annelies van der Hulst is enthousiast over de voordelen van het concept Follow Me, dat op diverse afdelingen van het Emma Kinderziekenhuis wordt toegepast. Het vaste recept: volg patiënten tijdens en na hun behandeling intensief met zorgprofessionals uit verschillende disciplines. Leg hun zorggegevens uitgebreid en systematisch vast. Zodat ze goed bruikbaar zijn voor het verbeteren van de zorg, kwaliteitsbeleid en onderzoek. “Dat levert evidente winst op”, aldus Jaap Oosterlaan, hoogleraar bij de afdeling Kindergeneeskunde en geestelijk vader van de Follow Me-formule in Amsterdam UMC. “Door het gestructureerd vastleggen van zorggegevens kunnen we evalueren hoe in de praktijk onze zorgpaden functioneren. De afdelingen die met Follow Me werken, organiseren jaarlijks verbetersessies. Daar kijken ze aan de hand van dashboards naar de zorguitkomsten en wordt gekeken naar hoe die verder kunnen worden geoptimaliseerd. Zo werd recent op de kinder-IC duidelijk dat sommige patiënten risico lopen op nierschade. Daar is dan vervolgens meer aandacht voor in de poliklinische zorg.”

“Het is het ultieme voorbeeld van datagedreven werken. Omdat het vruchten afwerpt op diverse fronten”, vindt Azam Nurmohamed, internist en Chief Medical Information Officer. “Follow Me maakt niet alleen veel mogelijk binnen de zorg en het onderzoek, het neemt ook de schotten weg tussen beide kerntaken. Zodat ze makkelijker gecombineerd worden, precies wat je wilt in een academisch ziekenhuis.” Wat Nurmohamed betreft kan de formule als een inspirerende blauwdruk dienen voor het datagedreven werken in heel Amsterdam UMC. “Het kan gaan werken als een olievlek binnen de organisatie. Afdelingen moeten wel bereid zijn hun manier van werken structureel te veranderen. Follow Me levert veel op, maar je moet ook veel investeren.”

O

Beter gesprek

Daar weten Oosterlaan en Van der Hulst alles van. “Alles begint met het gestructureerd verzamelen en vastleggen van zorggegevens. Zowel in de kliniek als in de polikliniek.

Dat vergt tijd, discipline en duidelijke afspraken. Over hoe je gegevens precies vastlegt bijvoorbeeld.” Die afstemming was bij kindercardiologie een hele klus, herinnert Van der Hulst zich: “Je moet alles zorgvuldig categoriseren zodat bijvoorbeeld alle typen consulten door iedereen hetzelfde worden ingevoerd. Daardoor kun je veel beter specifieke cijfers ophalen en analyseren. Het was mij een doorn in het oog dat je dit altijd in verschillende systemen moest invoeren, waardoor je veel minder data kon vinden en gebruiken.”

Vragenlijsten

Oosterlaan wijst op nog een ander voordeel van Follow Me: “Voorafgaand aan het polibezoek vullen de ouders vragenlijsten in. Die hebben we zo opgezet dat de antwoorden automatisch in de consultformulieren van specialisten of andere zorgverleners terechtkomen. Daardoor is veel informatie al voorafgaand aan het consult beschikbaar en is duidelijk waar de aandacht naar moet uitgaan. Behalve een beter gesprek, levert dat ook minder administratielast op.”

Voorbeeldproject

Genoeg reden om Follow Me te promoveren tot een voorbeeldproject. “Wij zoeken dit najaar actiever contact met afdelingen over de vereisten en de voordelen van datagedreven werken”, zegt Nurmohmed. “‘Daar zullen we Follow Me zeker prominent in noemen. Elkaar aansteken met een aansprekend verhaal werkt tenslotte het beste.” •